แปรงฟันแล้วเลือดออก สาเหตุและวิธีแก้ปัญหา

การแปรงฟันแล้วมีเลือดออก ส่วนใหญ่มักจะเกิดจากโรคปริทันต์ เหงือกจะบวมน้ำและมีสีแดง เวลาสัมผัสโดนเหงือกก็จะมีเลือดออกได้ง่าย แต่สามารถรักษาได้เพียงไปพบทันตแพทย์ ขูดหินปูน และขัดฟันทั้งปาก (Scaling and polishing) ร่วมกับการที่คนไข้หมั่นดูแลสุขภาพช่องปากด้วยการ แปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันให้ถูกวิธี อาการเช่นนี้ก็จะหายไปได้

อย่างไรก็ตาม ในผู้ป่วยที่มีโรคทางระบบ เช่น มะเร็งเม็ดเลือดขาว หรือ ในผู้ป่วยที่ได้รับยาต้านเกร็ดเลือด ก็อาจจะมีอาการเลือดออกเวลาแปรงฟันได้ ดังนั้นวิธีที่ดีที่สุดควรไปพบทันตแพทย์ จะได้ทราบสาเหตุและรับการรักษาก็จะแก้ปัญหาได้

เหงือกอักเสบตอนจัดฟัน มีเลือดออกตอนแปรงฟัน ทำไงดี?

อาการเช่นนี้ น่าจะเป็นเหงือกอักเสบเนื่องจากการแปรงฟันทำความสะอาดไม่เพียงพอ ทำให้มีคราบหินปูนสะสมจนเกิดการอักเสบได้ ควรให้คุณหมอขูดหินปูนทำความสะอาดให้เป็นระยะค่ะ

ในระหว่างติดเครื่องมือจัดฟันมักจะทำให้เศษอาหารติดได้ง่ายและทำความสะอาดฟันได้ยากกว่าปกติ บางตำแหน่งอาจต้องใช้แปรงพิเศษช่วยแปรงในตำแหน่งที่เข้าทำความสะอาดยาก เช่นแปรงขนกระจุกเดี่ยว (end tuff) หรือแปรงซอกฟัน (proxa brush) และการใช้ใหมขัดฟันตามซอกฟันก็ต้องใช้ตัวนำไหม (fross threader)

ควรขอคำแนะนำวิธีดูแลรักษาความสะอาดเหงือกและฟันตลอดจนการใช้อุปกรณ์การคุณหมอจัดฟัน และให้เวลากับการทำความสะอาดมากขึ้นค่ะ เพราะถ้าเหงือกแข็งแรงและอุปกรณ์จัดฟันสะอาดจะช่วยให้ฟันเคลื่อนได้ดี การจัดฟันราบรื่นและได้ผลการรักษาที่ดีค่ะ

แปรงฟันแล้วมีเลือดออก เจ็บเหงือก แต่คุณหมอบอกหินปูนไม่ได้เยอะ

คุณหมอคะ เวลาแปรงฟันมีเลือดออกและมีอาการเหงือกร่นค่ะ แต่ระยะหลังเหงือกด้านฟันบนด้านหน้า และฟันบนด้านล่างก็อักเสบ แดง แปรงฟันไม่ค่อยได้ ก็เลยไปหาหมอฟันที่ รพ.รัฐแห่งหนึ่ง คุณหมอที่นั่นก็ทำการขูดหินปูนให้ (เจ็บมากๆค่ะ)

ขูดหินปูนเสร็จแล้วคุณหมอแจ้งว่า หินปูนก็ไม่ได้เยอะแต่ไม่แน่ใจว่าทำไมเหงือกถึงได้แดงขนาดนี้ค่ะ คุณหมอที่ รพ. บอกว่า อาจจะเกิดจากการแพ้ยาสีฟัน ไม่ทราบว่าเป็นไปได้มั๊ยค่ะ?

อาการแปรงฟันมีเลือดออกส่วนใหญ่ที่พบมักจะมีสาเหตุจากเหงือกอักเสบค่ะ แต่คุณหมอที่ รพ. ซึ่งขูดหินปูนให้ได้แจ้งแล้วว่าหินปูนไม่มาก จึงอาจจะเป็นไปได้ว่าเหงือกแดง อักเสบเนื่องจากแพ้ยาสีฟัน และอาการแสบเหงือก แปรงฟันถึงโคนฟันไม่ได้ อาจจะเนื่องจากแปรงสีฟันแข็งเกินไป และใช้จนบานแล้ว ควรเปลี่ยนแปรงใหม่เลือกขนแปรงชนิดนิ่ม ที่กล่องจะเขียนว่า soft (ไม่ต้องถึง extra soft ค่ะ)

ปกติการเจ็บเหงือกแบบนี้มักไม่จำเป็นต้องทานยาแก้อักเสบ อาจอมน้ำเกลือกลั้วปากหลังแปรงฟันก่อนนอน หรือซื้อน้ำยาบ้วนปากที่มีทั่วไป เลือกสูตรสำหรับโรคเหงือก (ดูส่วนประกอบข้างขวดตัวยาจะเป็น chorhexidine)

แต่หมอก็อยากแนะนำว่า เมื่อการอักเสบทุเลาแล้ว น่าจะลองให้ทันตแพทย์ทางด้านโรคเหงือกช่วยดูอีกที ว่ามีหินปูนที่ระดับลึกใต้เหงือกหรือเปล่า เพราะถ้ามีหินปูนสะสมใต้เหงือกนานๆจะกลายเป็นโรคปริทันต์ได้ค่ะ

เหงือกร่นแปรงฟันแรงไม่ได้เพราะจะมีเลือดออก

ดิฉันมีปัญหาเกี่ยวกับเหงือก คือ เหงือกร่น แปรงฟันแรงไม่ได้เพราะจะมีเลือดออก และฟันตรงใต้เหงือกที่ร่นเป็นสีดำ ใช่ฝันผุรึป่าวค่ะ ดิฉันควรป้องกันเบื้องต้นยังไงช่วยแนะนำด้วยนะคะ?

หมอเข้าใจว่าสีดำใต้เหงือกนั้นน่าจะเป็นหินปูนที่สะสมใต้เหงือกมานานจึงทำให้เหงือกอักเสบ/เหงือกร่น เมื่อแปรงฟันจึงมีเลือดออกค่ะ ควรไปพบทันตแพทย์เพื่อขูดหินปูนและเกลารากฟันเพื่อรักษาอาการเหงือกอักเสบค่ะ และก็ควรตรวจฟันทุกๆ 6 เดือน เพื่อที่ว่าหากมีปัญหาใดๆถ้าได้รักษาตั้งแต่เริ่มแรกก็จะไม่ยุ่งยากและเสียค่าใช้จ่ายน้อยค่ะ

จากการให้คำปรึกษาแบบสาธารณะ
ตอบโดย ทพญ.ขนิษฐา สุรางค์ศรีรัฐ
ทพ. ธนะศักดิ์ ธนสารสุขสถิตย์