ฟันคุดแบบไหนไม่ต้องผ่า คุณหมอตอบอย่างไร?

ฟันคุดแบบไหนไม่ต้องผ่า? อยากให้เข้าใจก่อนว่า หากฟันกรามซี่สุดท้ายนั้นขึ้นได้อย่างเต็มซี่ ก็จะไม่เรียกว่า ฟันคุด รวมถึงถ้าฟันซี่สุดท้ายนั้นมีฟันคู่สบ และอยู่ในตำแหน่งที่ใช้งานได้ ก็ไม่จำเป็นต้องผ่า/ถอนออก

แต่ถ้าฟันกรามซี่สุดท้ายอยู่ในตำแหน่งที่ทำความสะอาดยาก หรือมีฟันผุ ซึ่งตำแหน่งดังกล่าวมักจะอุดฟันยาก หากคนไข้มีฟันกรามซี่อื่นครบ ทันตแพทย์อาจแนะนำถอนฟันกรามซี่สุดท้าย ด้วยการถอนเหมือนฟันปกติ

ส่วนฟันซี่สุดท้ายที่ขึ้นได้ แต่ล้มเอียงไปทางด้านลิ้น/ด้านเพดาน/ด้านกระพุ้งแก้ม มักก่อปัญหาระคายเคียงเนื้อเยื่อบริเวณนั้น ทำให้เกิดเป็นแผลในช่องปากบ่อยๆและทำความสะอาดลำบาก จึงมักแนะนำให้ถอนออก ซึ่งก็จะสามารถถอนออกได้โดยไม่ต้องผ่าตัดเช่นเดียวกัน

ในกรณีที่เป็นฟันคุดที่อยู่ในแนวนอน ฟันขึ้นเอียงชนฟันข้างเคียง หรือฟันที่ยังมีกระดูกและเหงือกคลุมบางส่วน ทันตแพทย์จะใช้วิธีผ่าตัดแบ่งฟันออกเป็นส่วนๆ เพื่อให้นำออกได้โดยไม่กระทบกระเทือนต่อฟันข้างเคียง ซึ่งทันตแพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมช่องปาก สามารถผ่าฟันคุดได้โดยไม่ยุ่งยากและไม่เจ็บปวด

ไม่ผ่าฟันคุดได้ไหม

ทันตแพทย์มักแนะนำให้ผ่าฟันคุดออก ยกเว้นกรณีที่ฟันคุดอยู่ลึกมาก ใกล้แนวคลองเส้นประสาทฟันในขากรรไกรล่าง หรืออยู่ใกล้โพรงไซนัสในขากรรไกรบน โดยที่ฟันคุดนั้นไม่มีส่วนใดที่เปิดติดต่อกับในช่องปาก และไม่มีอาการใดๆที่เป็นปัญหา

รวมถึงในผู้สูงอายุ หากพิจารณาแล้วว่า การผ่าตัดฟันคุดนั้น มีโอกาสเกิดการบาดเจ็บของเส้นประสาทฟัน หรือการทะลุของโพรงไซนัส ก็อาจไม่จำเป็นต้องผ่าตัดฟันคุดซี่นั้นออก

อีกกรณีหนึ่งคือ ฟันคุดใต้เหงือกที่ตั้งตรง ซึ่งแม้ยังไม่ขึ้นแต่มีโอกาสขึ้นได้ตามปกติในเวลาต่อมา อาจใช้วิธีแก้ไขปัญหาตามอาการ เช่น ล้างทำความสะอาดเศษอาหารที่กักอยู่ใต้เหงือก เพื่อลดการอักเสบ หรือกรอมนปุ่มยอดฟันคู่สบที่กัดชนเหงือก แล้วคอยติดตามดูอาการจนฟันซี่สุดท้ายนี้ขึ้นได้ตามปกติ