ผ่าฟันคุดกี่วันหาย และอาการผิดปกติหลังผ่าฟันคุด

การผ่าฟันคุด ถอนฟันคุด ถือเป็นการรักษาทางทันตกรรมที่ไม่มีความยุ่งยากซับซ้อน อย่างไรก็ตาม การที่คนไข้มีความรู้และเข้าใจในการปฏิบัติตัวหลังผ่าฟันคุดอย่างถูกต้องเหมาะสม ก็จะทำให้แผลหายได้โดยสะดวก หรือถ้ามีปัญหาบางอย่างเกิดขึ้น ก็สามารถแก้ไขได้โดยง่าย

ผ่าฟันคุด ถอนฟันคุด กี่วันหาย

หลังถอนฟันคุด/ผ่าฟันคุดในช่วง 2-3 วันแรก อาจจะยังมีการอักเสบ ปวด บวมอยู่บ้าง จึงควรกินยาแก้อักเสบให้ครบตามที่ทันตแพทย์แนะนำ แปรงฟันตามปกติ แต่หลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือนแผลผ่าตัด และให้บ้วนปากเบาๆ เพื่อให้คงเหลือลิ่มเลือดที่แข็งตัวปิดแผลถอนฟันไว้ เมื่อครบกำหนด 7 วัน แผลจะมีการหายตามขั้นตอนปกติ

ในช่วงแรกตำแหน่งที่ถอนฟันออกไปจะเป็นหลุมลึก ทำให้มีเศษอาหารตกค้างได้มาก หลังจากผ่าน 7 วันไปแล้วช่วงนี้ควรจะบ้วนปากแรงๆเพื่อให้เศษอาหารหลุดออก

แผลผ่าฟันคุดเป็นรูในช่วงแรกซึ่งเป็นเรื่องธรรมดา โดยหลุมของแผลผ่าฟันคุดนั้นส่วนใหญ่แล้วใช้เวลาประมาณ 1 เดือน จะค่อยๆตื้นขึ้นเรื่อยๆจนเป็นปกติ

ผ่าฟันคุดกี่วันตัดไหม

โดยทั่วไปเมื่อครบกำหนดตัดไหมที่ 7 วัน แผลจะมีการหายตามขั้นตอนปกติ ในกรณีที่ใช้ไหมละลาย คนไข้อาจไม่ต้องไปตัดไหมก็ได้ เพราะไหมละลายจะหลุดออกไปได้เองในเวลาประมาณ 2-3 สัปดาห์ ทั้งนี้ การที่ทันตแพทย์นัดคนไข้มาตัดไหมแม้จะใช้ไหมละลาย ก็เนื่องจากจะได้ตรวจแผลหลังถอนฟัน ล้างแผล และให้คำแนะนำแก่คนไข้

นอกจากนี้ การตัดไหมออกเมื่อแผลประสานกันดีแล้ว ยังช่วยลดการดึงรั้งของเนื้อเยื่อ คนไข้จะอ้าปากได้ดีขึ้น ไม่รำคาญและไม่เจ็บบริเวณที่เย็บอีกด้วย

ข้อแนะนำภายหลังการผ่าฟันคุด

1. กัดผ้าก๊อซ นาน 1-2 ชม. กลืนน้ำลายปกติ
2. ให้คายผ้าก๊อซ ภายหลัง 1-2 ชม. กรณีที่เลือดยังไหลไม่หยุด ให้ใช้ผ้าก๊อซสะอาดกัดใหม่อีกประมาณครึ่งชม.
3. ประคบเย็นภายนอกบริเวณแก้มข้างที่ผ่าตัด (เฉพาะวันที่เข้ารับการรักษา) จะช่วยลดอาการบวมหลังผ่าฟันคุดได้
4. รับประทานอาหารอ่อนๆในช่วงวันแรกๆหลังผ่าตัด
5. รับประทานยาให้ครบตามที่ทันตแพทย์สั่ง
6. แปรงฟันทำความสะอาดได้ตามปกติ แต่ควรแปรงเบาๆบริเวณฟันใกล้ตำแหน่งของแผล และบ้วนปากเบาๆ
7. ตัดไหมได้ภายหลังการผ่าตัด 7 วัน
8. หากมีปัญหาหรือผลแทรกซ้อนเกิดขึ้น ให้ติดต่อนัดหมายเพื่อกลับมาพบทันตแพทย์ได้ก่อนวันนัด

ข้อห้ามซึ่งอาจมีผลทำให้เลือดไม่หยุดไหล

• ห้ามดูดแผล หรือเอานิ้ว หรือวัสดุเขี่ยแผล
• ห้ามบ้วนปากภายหลังการผ่าตัด ภายใน 1-2 ชม.
• ห้ามบ้วนปากแรงๆ ภายใน 2-3 วันแรก
• ห้ามสูบบุหรี่ และดื่มสุรา ภายใน 24 ชม.
• ห้ามออกกำลังกาย ภายใน 24 ชม.
• ห้ามอมน้ำยาบ้วนปาก ภายใน 24 ชม.

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังผ่าฟันคุด/ถอนฟันคุด

• ผ่าฟันคุดบวมกี่วัน? : การบวมหลังการผ่าตัด เกิดจากการอักเสบซึ่งเป็นเรื่องปกติสำหรับผู้ที่มารับการผ่าฟันคุด โดยอาจเกิดขึ้นในช่วง 2-5 วันหลังผ่าตัด และค่อยๆทุเลาลง แต่บ่อยครั้งที่คนไข้ไม่มีอาการบวมเลย
• ผ่าฟันคุดปวดกี่วัน? : อาการปวด 1-2 วันหลังการผ่าตัด เป็นเรื่องปกติโดยสามารถบรรเทาด้วยยาแก้ปวด
• เลือดไม่หยุดไหล? : หลังผ่าฟันคุดควรกัดผ้าก๊อซไว้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง หากมีน้ำลายหรือเลือดออกให้กลืน ห้ามบ้วนปาก ห้ามดูดแผล หากคายผ้าก๊อซแล้วยังมีเลือดซึมออกจากแผล หรือเลือดไหลไม่หยุด ให้กัดผ้าก๊อซชิ้นใหม่กัดเพื่อห้ามเลือดต่อไป และใช้ผ้าห่อน้ำแข็งประคบข้างแก้มทุก 15 นาที
  กรณีเป็นเลือดซึมออกมาปนกับน้ำลาย มักจะหยุดเองได้ แต่ถ้าเป็นลักษณะเลือดไหลออกมาสดๆ หรือผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคเลือด ควรกลับไปพบทันตแพทย์ผู้ทำการผ่าตัดให้ช่วยแก้ไข
• การติดเชื้อของแผลผ่าตัด : อาจเกิดขึ้นได้บางกรณีในการผ่าฟันคุดที่มีความยาก หรือมีการติดเชื้อมาก่อนอยู่แล้ว หรือเกิดจากการดูแลแผลที่ไม่เหมาะสมหลังการผ่าตัด โดยสามารถลดการติดเชื้อได้โดยรักษาความสะอาดแผลให้ดี ร่วมกับการรับประทานยาฆ่าเชื้อตามที่ทันตแพทย์สั่ง
  แต่หากมีการอักเสบเป็นหนองร่วมด้วย ควรรีบไปพบทันตแพทย์เพื่อล้างแผลและอาจต้องปรับยาแก้อักเสบให้เหมาะสม
• อาการอ้าปากได้จำกัด : จากการที่อ้าปากนานหรือเกร็งขณะรับการรักษา สามารถบรรเทาได้โดยการประคบอุ่นและการบริหารกล้ามเนื้อ หากมีอาการมากอาจบรรเทาได้ด้วยยาคลายกล้ามเนื้อตามทันตแพทย์แนะนำ
• อาการชาหลังผ่าฟันคุด : บางครั้งพบว่ารากฟันซี่ #8 ข้างล่าง อยู่ใกล้คลองเส้นประสาทฟันล่าง ซึ่งอาจเกิดอาการชาริมฝีปากล่างภายหลังการผ่าฟันคุด สามารถเกิดขึ้นได้บ้างในบางกรณี โดยมากจะค่อยๆดีขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป 3-6 เดือน

อาการผิดปกติหลังผ่าฟันคุดที่ควรกลับไปพบทันตแพทย์

• มีเลือดออกมากผิดปกติ : อาจจะเกิดแผลแยก หรือมีเศษกระดูกหรือเนื้อเยื่อที่อักเสบหลงเหลืออยู่ หรือเกิดจากคนไข้มีปัญหาโรคเลือดบางชนิดที่ทำให้เลือดหยุดยาก
• หลังวันที่ 3-4 ไปแล้วยังมีอาการปวดมาก : อาจเป็นผลจากเกิดปัญหากระดูกเบ้าฟันอักเสบ (alveolar osteitis) เกิดจากมีการรบกวนลิ่มเลือดบริเวณแผลผ่าตัดฟันคุดทำให้รบกวนการหายของแผล โดยมากมักเกิดขึ้นในช่วง 3-4 วันหลังผ่าตัดฟันคุด คนไข้จะมีอาการปวดแผลรุนแรงที่ไม่สามารถบรรเทาได้ด้วยยาแก้ปวด โดยมีปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดได้มากขึ้น คือ การสูบบุหรี่ การรับประทานยาคุมกำเนิด การบ้วนปากแรงเกินไปจนก้อนลิ่มเลือดหลุดจากเบ้าฟัน เป็นต้น
• มีอาการบวมมากขึ้นหลังวันที่ 3-4 ไปแล้ว : หรือมีอาการบวมลามลงไปที่คอ หรือขึ้นไปบริเวณใต้กระบอกตา หรือ บริเวณแผลผ่าตัดอักเสบเป็นหนอง
• อ้าปากไม่ขึ้น : หลังผ่าตัดฟันคุด อาจมีปัญหาอ้าปากได้น้อยลงบ้าง แต่ถ้าการอ้าปากได้จำกัดมาก หรือกล้ามเนื้อเกร็ง อ้าปากไม่ขึ้น

หากมีอาการดังกล่าวมานี้ คนไข้ควรกลับไปพบทันตแพทย์ผู้ทำการรักษา

ปวดแผลผ่าฟันคุดตอนกลางคืน

อาการปวดที่เกิดขึ้นเฉพาะเวลากลางคืน สันนิษฐานว่าฟันซี่ที่ติดกับฟันคุดน่าจะผุ และประสาทฟันเริ่มอักเสบ เนื่องจากขณะที่เรานอนฟันจะอยู่ระนาบเดียวกับหัวใจ ทำให้ของเหลวจากการอักเสบของเนื้อเยื่อในโพรงประสาทออกมาคั่งอยู่ในโพรงฟันได้มาก จึงทำให้มีอาการปวด

แต่ถ้ามีอาการปวดทั้งกลางวันและกลางคืนที่แผลถอนฟัน อาจจะเกิดจากก้อนเลือดที่อุดปิดแผลถอนฟันหลุด และกระดูกมีการติดเชื้อจึงทำให้ปวดได้ วิธีที่ดีที่สุดควรจะไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษา

ผ่าฟันคุดแล้วเหมือนยังมีเศษฟันเหลืออยู่

หากผ่าฟันคุดมาแล้ว แต่คนไข้รู้สึกว่ายังมีเศษแข็งๆหลงเหลืออยู่ ควรกลับไปพบทันตแพทย์เพื่อเอกซ์เรย์ตรวจดูว่ายังมีรากฟันหลงเหลืออีกหรือเปล่า เพราะหากยังมีรากฟันหลงเหลืออยู่อาจเกิดการอักเสบ/บวมได้ ซึ่งถ้าการอักเสบเรื้อรังไปนานๆหรือลุกลามมากขึ้น จะทำให้การรักษายากขึ้นและอาจมีผลเสียต่อฟันข้างเคียงได้