ฟันปลอมแบบติดแน่น สะพานฟัน ยังเป็นทางเลือกที่ดีไหม?

ฟันปลอมแบบติดแน่น คือ ฟันปลอมที่อาศัยการยึดติดกับฟันธรรมชาติข้างเคียง เช่น ครอบฟัน สะพานฟัน วีเนียร์ รวมถึงการฝังรากฟันเทียม

ฟันปลอมแบบติดแน่นมี ข้อดี คือ ในการใช้งานคนไข้จะรู้สึกสะดวกสบายมากกว่าฟันปลอมแบบถอดได้ ไม่มีส่วนโครง ฐาน หรือตะขอฟันปลอม และสามารถใช้งานบดเคี้ยวได้อย่างเป็นธรรมชาติ

แต่ก็มี ข้อเสีย คือ ราคาที่แพงกว่า และคนไข้จำเป็นต้องมีความเข้าใจในการดูแลทำความสะอาดฟันปลอมแบบติดแน่นแต่ละชนิดอย่างเหมาะสม เพื่อให้สามารถใช้งานไปได้อย่างยาวนาน

สะพานฟัน คือ การใส่ฟันปลอมแบบติดแน่นวิธีหนึ่ง โดยใช้ฟันธรรมชาติที่อยู่ด้านหน้าและด้านหลังของช่องว่างที่ถูกถอนไปเป็นหลักยึด ทันตแพทย์จะกรอฟันที่เป็นหลักยึดให้มีขนาดพอเหมาะ แล้วทำฟันครอบตั้งแต่ฟันหลักยึดซี่แรก+ฟันที่ใส่ในช่องว่าง+ฟันหลักยึดซี่สุดท้าย ติดเป็นชิ้นเดียวกัน

• ข้อดี คือ คนไข้จะรู้สึกสบาย ไม่รำคาญ ใช้งานได้ดี ทำความสะอาดเช่นเดียวกับการแปรงฟันตามธรรมชาติ และเพิ่มการใช้ไหมขัดฟันบริเวณใต้สะพานฟัน
• ข้อเสีย คือ ต้องกรอฟันธรรมชาติที่ใช้เป็นหลักยึด, ถ้าทำความสะอาดไม่ดีพอ อาจเกิดฟันผุตามขอบฟันครอบได้ และหากเกิดปัญหาก็มักต้องรื้อสะพานฟันทำใหม่ทั้งชุด ปัจจุบันจึงได้รับความนิยมน้อยกว่าการทำรากฟันเทียม

สะพานฟัน ราคา

ค่าใช้จ่ายในการทำสะพานฟัน จะคิดจาก (จำนวนซี่ฟันที่ต้องการใส่ + จำนวนฟันหลักยึด) x ค่าใช้จ่ายต่อการทำฟันครอบหนึ่งซี่ เช่น กรณีที่ทำสะพานฟัน 3 ซี่ ราคาสะพานฟันจะเท่ากับราคาทำฟันครอบ 3 ซี่นั่นเอง

• ครอบฟันโลหะ non-precious ราคาซี่ละ 10,500
• ครอบฟันโลหะมีค่า (palladium, semi-precious, high-precious) ราคาซี่ละ 10,500+ค่าโลหะ
• ครอบฟันเซรามิกล้วน (zirconia, e-max) ราคาซี่ละ 15,000
• ครอบฟันชั่วคราว ซี่ละ 1,000

สะพานฟันอยู่ได้กี่ปี?

สะพานฟันก็เช่นเดียวกับฟันปลอมแบบติดแน่นวิธีอื่นๆ เช่น ฟันครอบซี่เดียว รากฟันเทียม เป็นต้น ซึ่งสามารถมีอายุใช้งานได้นานนับสิบๆปี ถ้าได้กำจัดพยาธิสภาพใดๆของฟันให้เรียบร้อย ใช้วัสดุเสริมความแข็งแรงอย่างถูกต้อง ออกแบบสะพานฟันให้ฟันหลักยึดเป็นฟันที่แข็งแรงเพียงพอต่อการรองรับสะพานฟันนั้นๆ ร่วมกับการดูแลรักษาความสะอาดอย่างถูกต้องสม่ำเสมอ

เงื่อนไขที่เหมาะสมสำหรับการบูรณะด้วยสะพานฟัน

กรณีที่มีการสูญเสียฟันธรรมชาติซี่ใดซี่หนึ่งไป หากคนไข้ไม่ต้องการใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ ก็สามารถทำฟันปลอมแบบติดแน่นได้ 2 วิธี คือ สะพานฟัน หรือ รากฟันเทียม

โดยหากฟันที่อยู่ด้านหน้าและหลังของช่องว่างที่ต้องการใส่ฟัน เป็นฟันที่ควรต้องบูรณะด้วยการทำครอบฟันอยู่แล้ว ก็เป็นเงื่อนไขที่เหมาะสมสำหรับการทำสะพานฟันในตำแหน่งนั้น เพราะจะเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มจากการครอบฟันเฉพาะซี่ฟันซี่กลางที่ใส่ ซึ่งถูกกว่าการทำรากฟันเทียมค่อนข้างมาก

อย่างไรก็ตาม การทำสะพานฟันนั้น หากเกิดปัญหาในอนาคต การแก้ไขมักต้องรื้อสะพานฟันทำใหม่ทั้งชุด แต่ถ้าทำเป็นฟันครอบแต่ละซี่ และทำรากฟันเทียมในตำแหน่งที่ต้องใส่ฟัน หากเกิดปัญหาที่ซี่ใดซี่หนึ่ง การแก้ไขก็จะทำเฉพาะซี่ที่เป็นปัญหา ปัจจุบันทันตแพทย์จึงมักแนะนำคนไข้ทำสะพานฟันเฉพาะในกรณีที่มีเงื่อนไขเหมาะสมดังกล่าว

ทำสะพานฟัน 4 ซี่ / 2 ซี่ ได้ไหม?

สะพานฟัน 4 ซี่ จะทำได้ในกรณีที่ฟันหลักยึดแข็งแรงทั้ง 2 ซี่เท่านั้น เช่น ฟันกราม/ฟันเขี้ยว/ฟันกรามน้อย กรณีสูญเสียฟันหน้า 2 ซี่ ไม่ควรใช้ฟันหน้าด้านข้างเป็นหลักยึดเพื่อทำสะพานฟัน 4 ซี่ เพราะรากฟันหน้าซี่ข้าง มักจะเล็กและสั้น ไม่แข็งแรงพอจะรองรับสะพานฟัน 4 ซี่ให้แข็งแรงได้ อาจจะเกิดปัญหาฟันโยกในอนาคต

สะพานฟัน 2 ซี่ โดยทั่วไปไม่แนะนำให้ทำ เพราะจะมีฟันหลักยึดเพียงซี่เดียวสำหรับรองรับการใช้งานของฟัน 2 ซี่ เมื่อใช้งานไปจะทำให้ฟันหลักยึดโยกและล้มเอียง มีบางกรณีที่พอจะทำได้บ้าง เช่น กรณีช่องว่างที่ต้องการใส่ฟันแคบ มีฟันหลักยึดที่รากฟันแข็งแรง และอยู่ในตำแหน่งที่รับแรงบดเคี้ยวไม่มาก เช่น ใส่ฟันหน้าซี่ข้าง 1 ซี่ โดยใช้ฟันเขี้ยวเป็นหลักยึด

กรณีประสบอุบัติเหตุสูญเสียฟันหน้า 4 ซี่

เมื่อหลายปีก่อนเคยประสบอุบัติเหตุ เสียฟันข้างหน้า 4 ซี่ ทั้งรากเลยค่ะ โดยฟันล่างได้ใส่สะพานฟันแบบกรอฟันซ้ายขวา ทุกวันนี้รู้และได้เข้าใจว่าเป็นวิธีที่ผิดค่ะ ตอนนี้ฟันด้านล่างหน้าสองซี่รากร้าวต้องถอนค่ะ

ช่วงนี้อาศัยที่อเมริกามากกว่าไทยค่ะ ได้ไปหาหมอตรวจหลายรอบได้คำตอบคือ ต้องปลูกกระดูกทั้งบนและล่างแล้วใส่รากฟันเทียมด้านบนสี่ซี่ ล่างสองซี่ คุณหมอช่วยแนะนำด้วยค่ะ นั่นคือวิธีที่ถูกต้องไหมค่ะ ราคาที่นี่กับที่ไทยต่างกันมากไหมค่ะ อยากทำที่ไทยด้วยความที่ว่าภาษาเดียวกันคุยกันแล้วเข้าใจมากกว่าค่ะ ขอบคุณคุณหมอมากค่ะ

สวัสดีค่ะ การใส่ฟันแบบติดแน่นอาจจะเลือกใส่แบบรากฟันเทียมหรือสะพานฟันก็ได้ แล้วแต่เงื่อนไขที่เหมาะสมของสภาพฟันและสันเหงือกข้างเคียงของคนไข้แต่ละรายค่ะ โดยปัจจุบันพัฒนาการของรากฟันเทียมก้าวหน้ามากและประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี มีข้อดีที่ไม่ต้องกรอฟันข้างเคียงเพื่อเป็นฟันหลักยึด จึงได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่การที่เมื่อหลายปีก่อนคุณได้ใส่ฟันล่างติดแน่นแบบสะพานฟันก็ไม่ผิดหรอกค่ะ เพราะคงเป็นเงื่อนไขที่เหมาะสมสำหรับเวลานั้นค่ะ

ค่าใช้จ่ายในการทำรากฟันเทียมที่ไทยถูกกว่าที่อเมริกาค่อนข้างมากค่ะ

ระยะเวลาที่ใช้ในการทำจะเป็นช่วงๆ เช่น กรณีที่ต้องมีการเสริมกระดูก หลังจากเสริมกระดูกอาจรอ 3 เดือนจึงจะฝังส่วนที่เป็นรากฟันเทียม แล้วรออีก 3 เดือน ให้รากฟันเทียมมีการยึดเกาะแน่นดีจึงทำฟันครอบเพื่อใช้งานได้ค่ะ ในระหว่างขั้นตอนการทำ ก็ต้องใส่ฟันปลอมชั่วคราวไปก่อน หากอยู่ต่างประเทศก็ต้องวางแผนเดินทางกลับไทยเป็นช่วงๆประมาณ 3 ครั้งเป็นอย่างน้อยค่ะ

ฟันหน้าใส่ฟันปลอมถอดได้ ต้องการทำฟันปลอมแบบติดแน่นแทน

อยากรบกวนถามคุณหมอด้วยค่ะ ดิฉันได้ถอนฟันหน้าไปตั้งแต่อายุ 14 ปี ทีนี้ส่วนของเหงือกด้านหน้าเว้าลงไปเพราะได้ใส่ฟันปลอมแบบถอดได้มาสิบกว่าปี ตอนนี้สนใจอยากทำสะพานฟัน หรือรากฟันเทียม แบบไหนที่ดี คุ้มค่า และไม่มีปัญหามากกว่ากันคะ

สวัสดีค่ะ ถ้าไม่มีปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายและระยะเวลา การทำรากฟันเทียมจะดีกว่า และในระยะยาวจะคุ้มค่ากว่าสะพานฟัน เพราะไม่ต้องกรอฟันข้างเคียงเพื่อใช้เป็นหลักยึด การใส่สะพานฟันแม้จะใช้งานได้ดี แต่หากดูแลทำความสะอาดไม่ดีก็มีโอกาสที่ฟันจะผุตามขอบของครอบฟันได้ ถ้าต้องแก้ไขก็ต้องรื้อหมดทั้งสะพานฟันค่ะ ส่วนการทำรากฟันเทียม ไม่ต้องเกี่ยวข้องกับฟันซี่อื่นค่ะ

กรณีนี้การที่เหงือกด้านหน้าเว้าลงไป แสดงว่ากระดูกที่สันเหงือกบริเวณที่ถูกถอนฟันยุบตัวลงไปมาก ก่อนฝังรากเทียมน่าจะต้องเสริมกระดูกก่อนรากฟันเทียมจึงจะแข็งแรงค่ะ

จากการให้คำปรึกษาแบบสาธารณะ
ตอบคำถามโดย ทพญ. ขนิษฐา สุรางค์ศรีรัฐ