นอกจากข้อปฏิบัติและการรับประทานยาหลังผ่าฟันคุด เรื่องของอาหารการกิน ก็เป็นหนึ่งในเรื่องที่คนไข้มักจะกังวลและสอบถามอยู่บ่อยๆ หลังการผ่าฟันคุดจะกินข้าวได้ตอนไหน กินอะไรได้บ้าง กินไข่ได้ไหม ผ่าฟันคุดห้ามกินอะไร กินเหล้าได้ไหม ฯลฯ เพื่อให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ หมอจึงขอตอบข้อสงสัยต่างๆรวมกันไว้ในบทความ ดังนี้
หลังผ่าฟันคุดกินข้าวได้ตอนไหน
หลังจากผ่าฟันคุด ทันตแพทย์จะให้กัดผ้าก๊อซไว้ เพื่อช่วยห้ามเลือดประมาณ 1-2 ชั่วโมง ถ้าเลือดหยุดไหลพอประมาณแล้ว สามารถทานอาหารอ่อนได้ กินข้าวได้ โดยควรเคี้ยวคนละด้านกับที่ผ่าฟันคุด เพื่อป้องกันไม่ให้แผลขยับและกระทบกระเทือนในช่วงแรก
หลังผ่าฟันคุดกินอะไรได้บ้าง
แนะนำให้ทานอาหารเหลว หรือ กินอาหารอ่อนที่เคี้ยวได้ง่าย มีการบด สับ หั่น มาแล้ว เพื่อลดการกัดเคี้ยว และเป็นอาหารปรุงสุกที่มีรสชาดไม่จัด ไม่เผ็ดร้อน การกินอาหารให้ครบหมู่และเพียงพอ ช่วยส่งเสริมการซ่อมแซมสุขภาพร่างกายและการหายเป็นปกติของแผลผ่าตัด
หลังผ่าฟันคุดห้ามกินอะไร และข้อควรระวัง
- ห้ามกินอาหารแข็ง/เหนียว ซึ่งจะเคี้ยวยาก : ต้องออกแรงบดเคี้ยวมาก เช่น เนื้อสัตว์ทอดหรือปิ้งย่างที่เป็นชิ้นโต ก้านผักหรือผลไม้แข็งๆ เพื่อป้องกันการกระทบกระเทือนแผลโดยเฉพาะในช่วง 7 วันแรก
- กินเผ็ดได้ไหม? : ไม่ควรทานอาหารรสเผ็ดและรสจัด เนื่องจากทำให้เกิดการระคายเคืองบริเวณแผล และอาจกระตุ้นให้ไอหรือจาม ซึ่งจะมีปัญหาเลือดออกได้
- หลังผ่าฟันคุด กินไข่ได้ไหม? : สามารถทานไข่ได้ ไม่เป็นข้อห้ามในการทำให้เกิดรอยแผลเป็นมากขึ้น
- กินน้ำเย็นได้ไหม? : กินน้ำเย็นได้ แต่ควรใช้วิธีดื่มจากแก้วดีกว่าใช้หลอดดูด เพราะแรงจากการดูดเครื่องดื่ม อาจทำให้มีเลือดออกจากแผลได้ การดื่มน้ำเย็นจะทำให้มีอาการเสียวฟันได้ โดยเฉพาะกรณีที่มีฟันผุ หรือฟันสึก แต่ไม่มีผลกับแผลผ่าฟันคุดโดยตรง
- กินกาแฟได้ไหม? : สามารถกินกาแฟรวมถึงเครื่องดื่มทั่วไปที่ไม่มีแอลกอฮอล์ได้ตามปกติ ทั้งนี้ กาแฟ ชา น้ำอัดลม เครื่องดื่มชูกำลัง จะมีคาเฟอีนซึ่งมีฤทธิกระตุ้นสมอง แต่ไม่มีผลต่อแผลผ่าตัดฟันคุดโดยตรง
- หลังผ่าฟันคุด กินเหล้าได้ไหม? : หลังผ่าฟันคุดห้ามดื่มเหล้าหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์โดยเด็ดขาด เนื่องจากทำให้หลอดเลือดขยายตัว ส่งผลให้เลือดออกมากกว่าปกติได้ การมีเลือดออกอย่างมากจากแผลหลังผ่าตัด เป็นปัญหาสำคัญและเร่งด่วน เสี่ยงต่ออันตรายที่เกิดจากการเสียเลือด
- อาหารประเภทปรุงไม่สุก : อาหารทานดิบหรือสุกๆดิบๆ ควรหลีกเลี่ยงก่อน เพราะมีโอกาสเสี่ยงต่อแผลติดเชื้อ ซึ่งอาจนำไปสู่การอักเสบ บวม เป็นหนองได้
- หลังผ่าฟันคุดสูบบุหรี่ได้ไหม? : ไม่ควรสูบบุหรี่ เนื่องจากสารนิโคตินในบุหรี่ มีผลให้หลอดเลือดหดตัวและทำให้แผลหายช้าลง รวมถึงมีโอกาสเกิดกระดูกเบ้าฟันอักเสบได้ (dry socket) นอกจากนี้ โดยปกติหลังผ่าฟันคุดจะห้ามดูดแผลเนื่องจากทำให้เลือดออก การสูบบุหรี่ก็เช่นกัน อาจเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้มีเลือดออกจากแผลผ่าตัดได้
- ออกกำลังกายได้ไหม? : หลังการผ่าตัดในช่องปากทุกชนิด ในวันแรกๆแนะนำให้งดการออกกำลังกายหนักๆ หรือทำงานที่ต้องออกแรงมากๆ เนื่องจากขณะออกแรงมากจะทำให้การสูบฉีดโลหิตแรงขึ้น หรือขณะออกแรงอาจมีพฤติกรรมเกร็งขากรรไกร/กัดฟัน/ดูดกระพุ้งแก้ม ซึ่งมีผลให้เลือดออกผิดปกติได้ หลังจากตัดไหมเมื่อครบ 7 วันแล้ว สามารถออกกำลังกายและทำงานตามปกติที่ไม่หักโหมจนเกินไป