เหงือกของเรานอกจากจะทำหน้าที่ในการห่อหุ้มและรองรับรากฟันแล้ว การมีเหงือกที่ดูสุขภาพดี เรียงตัวได้ระดับสวยงามก็ยังมีส่วนช่วยส่งเสริมรอยยิ้มให้น่ามองยิ่งขึ้นด้วย การที่มีเหงือกร่นมักเกิดจาก 2 สาเหตุ คือ การปล่อยให้มีหินปูนสะสมอยู่มาก กับ การแปรงฟันผิดวิธี บทความนี้คุณหมอจะตอบข้อสงสัยเรื่องเหงือกร่นกับการจัดฟันที่มักมีคนไข้สอบถามอยู่บ่อยๆ
เหงือกร่นจัดฟันได้ไหม?
ถ้าเหงือกร่นไม่มากจนฟันสูญเสียความแข็งแรงโดยปกติก็จะจัดฟันได้ค่ะ แต่ต้องพิจารณาดูตำแหน่งฟัน/การหมุน/การเอียงของซี่ฟันประกอบกับลักษณะของสันกระดูกว่าบางหรือไม่ ถ้าคนไข้มีลักษณะฟันหมุนมากร่วมกับสันกระดูกบางมักจะพบว่าหลังจัดฟันมีโอกาสเหงือกร่นมากขึ้นค่ะ
ทำไม เหงือกร่นหลังจากจัดฟัน ขูดหินปูนเสร็จ
อาจเกิดได้จาก 2 สาเหตุค่ะ
- จากการมีหินปูนสะสมอยู่บริเวณคอฟันเป็นจำนวนมาก : เมื่อปล่อยไว้เป็นเวลานานทำให้ฐานของเหงือกค่อยๆร่นลง และเห็นชัดหลังทำการขูดหินปูนออก
- จากการแปรงฟันผิดวิธีระหว่างจัดฟัน : ในระหว่างจัดฟันเศษอาหารมักเกาะติดได้ง่ายและทำความสะอาดยากกว่าปกติ หากคนไข้แปรงฟันผิดวิธี บ่อยครั้งพบว่ามีคอฟันสึก หรือเหงือกร่น เนื่องจากการแปรงฟันได้ค่ะ
เหงือกที่ร่นลงไปมักจะไม่กลับมาเท่าเดิม แต่ถ้าเป็นไม่มากและไม่ทำให้มีปัญหาอื่น อาจไม่จำเป็นต้องรักษาก็ได้ค่ะ
ถ้าเป็นมากและอยากแก้ไขเรื่องความสวยงาม แนะนำให้ทำการปลูกเหงือกโดยทันตแพทย์เฉพาะทางด้านโรคเหงือก ซึ่งจะแก้ปัญหาได้ระดับหนึ่ง
เหงือกสองข้างไม่เท่ากัน จัดฟันแก้ได้ไหม?
การจัดฟันจะช่วยปรับระดับฟันให้เท่ากันได้ และเหงือกก็จะปรับตัวไปตามตำแหน่งฟันค่ะ แต่กรณีที่ระดับเหงือกแตกต่างกันมากก่อนจัดฟัน เมื่อจัดฟันเสร็จแล้วระดับเหงือกที่คอฟันก็อาจจะยังคงไม่เท่ากันได้บ้าง
สามารถแก้ไขได้โดยการทำศัลยกรรมปริทันต์ (ตัดเหงือก) โดยทันตแพทย์เฉพาะทางด้านโรคเหงือกหลังจากที่จัดฟันเสร็จแล้วค่ะ
จัดฟันเสร็จแล้วเหงือกไม่เท่ากัน ให้หมอดึงฟันลงมาแล้วตัดปลายฟันออกดีไหม?
หมอไม่แน่ใจแนวคิดที่ว่าจะเหมาะสมหรือไม่ จริงอยู่ว่ามีรายงานผลการรักษาที่ดึงฟันแล้วเหงือกเคลื่อนตามลงมาได้ แต่การดึงฟันให้ยาวลงมาเพื่อให้เหงือกเคลื่อนตามแล้วตัดปลายฟันให้เท่าฟันข้างเคียง ดูจะไม่ค่อยคุ้มค่าค่ะ ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นได้
- ถ้าตัดปลายฟันมากไป ทำให้เสียวฟัน
- สีฟันส่วนปลายฟันจะมีความใสกว่าตัวฟัน ดังนั้น หลังทำสีฟัน 2 ซี่อาจะดูมีความ ทึบ/ใส ต่างกันเล็กน้อย
- ผลกระทบต่อรากฟันคงมีเพียงเล็กน้อย ถ้า x-ray ดูอาจพบว่ารากฟันสั้นกว่าฟันข้างเคียงบ้าง
จากการให้คำปรึกษาแบบสาธารณะ
ตอบโดย ทพญ.ขนิษฐา สุรางค์ศรีรัฐ
