ใส่ฟันปลอมจัดฟันได้ไหม ระหว่างจัดฟันทำอย่างไร?

คนไข้มักมีความกังวลและข้อสงสัย เกี่ยวกับการจัดฟันขณะใส่ฟันปลอม โดยเฉพาะฟันหน้าระหว่างจัดฟันคุณหมอจะทำอย่างไร ในบทความนี้หมอจึงได้รวบรวมคำถาม/คำแนะนำที่เคยตอบไว้ สำหรับเป็นข้อมูลคร่าวๆประกอบการตัดสินใจของคนไข้ค่ะ

ใส่ฟันปลอมจัดฟันได้ไหม?

อยากทราบว่าใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ด้านบน เป็นฟันหน้า 1 ซี่ และฟันกรามด้านบน แล้วอยากจัดฟันเพราะฟันล่างครอบฟันบน สามารถจัดได้ไหมค่ะ?

กรณีใส่ฟันปลอมอยู่แล้วสามารถจัดฟันได้ค่ะ ระหว่างจัดฟัน ฟันหน้าจะทำฟันปลอมเป็นซี่ๆคล้องไว้กับลวดจัดฟัน แต่ใช้กัดเคี้ยวอาหารไม่ได้ ตำแหน่งฟันกรามไม่จำเป็นต้องใส่เพราะฟันปลอมลักษณะนี้ใช้เคี้ยวไม่ได้อยู่แล้ว (ส่วนฟันปลอมที่มีอยู่เดิมจะใส่ไม่ได้จากการเริ่มเคลื่อนฟัน)

ใส่ฟันปลอมถอดได้ 4 ซี่ ขณะจัดฟันจะทำอย่างไร?

ใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ 4 ซี่ ด้านฟันบนค่ะ สามารถจัดฟันได้ไหมค่ะ แล้วถ้าจัดได้ ตรงที่ใส่ฟันปลอมจะทำยังไงหรอค่ะ?

ปกติก็จะจัดฟันได้ค่ะ ฟันปลอม 4 ซี่ด้านหน้า อาจต้องใส่เป็นฟันปลอมแบบถอดได้ เพื่อความสวยงามแต่จะใช้กัดเคี้ยวอาหารไม่ได้ เพราะระหว่างจัดฟันต้องมีการเลื่อนฟันซี่อื่นๆฟันปลอมจึงจะยึดเกาะไม่ค่อยได้ดีค่ะ จึงใส่ฟันปลอมไว้เพื่อความสวยงามเท่านั้น

เมื่อจัดฟันไประยะหนึ่ง ลวดจัดฟันที่ใช้เคลื่อนฟันจะมีความแข็งพอที่จะคล้องซี่ฟันปลอมทั้ง 4 ซี่ได้ ทันตแพทย์จัดฟันจะดัดแปลงฟันปลอมถอดได้ของคนไข้ โดยตัดออกให้เหลือเฉพาะตัวฟัน 4 ซี่ติดกัน แล้วติดเครื่องมือจัดฟันบนฟันแต่ละซี่เพื่อใช้คล้องกับลวดจัดฟัน

ทั้งนี้ เพื่อความสวยงามเท่านั้นใช้กัดเคี้ยวอาหารไม่ได้ เมื่อจัดฟันเสร็จ รีเทนเนอร์ที่ใช้คงสภาพฟัน ก็จะมีฟันปลอมในลักษณะนี้ จนกว่าตำแหน่งฟันจะคงที่ดีแล้วจึงทำฟันปลอมถาวรต่อไปค่ะ

ทำไมคุณหมอไม่ได้ติดแบรกเก็ตจัดฟันที่ฟันปลอมให้

หนูไปติดเครื่องมือจัดฟันมา แต่ใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ซี่หน้า 1 ซี่ค่ะ ทีนี้คุณหมอก็ไม่ได้ติดแบรกเก็ตที่ฟันปลอม ข้ามมาติดซี่ถัดไป หนูมีความรู้สึกว่ามันดูไม่เป็นธรรมชาติและเป็นที่สังเกตได้ง่ายจนเพื่อนทัก ถ้าอยากจะให้คุณหมอติดแบรกเก็ตบนฟันปลอมจะได้มั้ยคะ?

โดยปกติติดแบรกเก็ตบนซี่ฟันปลอมได้ค่ะ โดยกรอแต่งให้เหลือเฉพาะซี่ฟันแล้วคล้องไว้กับลวดจัดฟันค่ะ ฟันซี่นี้จะเพื่อความสวยงามแต่ใช้งานกัด/เคี้ยวไม่ได้ เมื่อจัดฟันเสร็จจึงทำฟันปลอมใหม่

แต่หมอเข้าใจว่าในครั้งแรกที่เริ่มเคลื่อนฟัน จะใช้ลวดจัดฟันขนาดเล็กและยืดหยุ่นมาก คุณหมอที่ทำการรักษาจึงอาจยังไม่ต้องการจะติด bracket และคล้องฟันปลอมไว้กับลวดเส้นแรกนี้ค่ะ

ฟันหายไป 1 ซี่ แต่ฟันเอียงมาชิดหมดแล้วควรจัดฟันไหม?

ดิฉันอายุ 47 ปี อยากทราบว่าฟันหายไป 1 ซี่ แต่ไม่มีช่องว่างระหว่างฟันเลยเพราะถอนออกไปหลายปีมันเลยเอียงมาชิดกัน จะขยายช่องเพื่อเสริมฟันปลอมได้ไหมคะ อยากให้ฟันมีจำนวนเท่ากันทั้งซ้ายขวาน่ะค่ะ

ฟันที่หายไปนั้นไม่ทราบว่าอยู่ตำแหน่งใด ถ้าฟันข้างเคียงเคลื่อนเข้ามาชิดกันในลักษณะที่ไม่ล้มเอียงเข้าหากัน และใช้งานบดเคี้ยวได้ตามปกติ ก็ไม่จำเป็นต้องจัดฟันก็ได้ค่ะ ส่วนในกรณีเพื่อความสวยงามในฟันหน้าและกรณีที่ฟันล้มเอียงเข้าหากันควรจัดฟันเพื่อแก้ไข โดยอาจจะเปิดช่องเพื่อใส่ฟัน 1 ซี่ หรือตั้งฟันให้ตรงแล้วเลื่อนมาชิดโดยไม่ต้องใส่ฟันขึ้นอยู่กับความเหมาะสมค่ะ

จากการให้คำปรึกษาแบบสาธารณะ
ตอบคำถามโดย ทพญ.ขนิษฐา สุรางค์ศรีรัฐ