อุดฟันแล้วปวด เจ็บ หรือแตกหลุด

ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้ภายหลังการอุดฟันมีหลายประการ เช่น

• การอุดฟันแล้วปวด หรือเสียวฟัน : อาจเกิดเนื่องจากการหดตัวตามธรรมชาติของวัสดุอุดฟันในขณะเซ็ทตัวก็ได้ ซึ่งถ้าเป็นด้วยสาเหตุนี้ อาการจะค่อยๆดีขึ้นและหายเป็นปกติได้เองในเวลาไม่กี่สัปดาห์ กรณีที่รอยผุลึกและมีขนาดใหญ่ ทันตแพทย์จะค่อยๆอุดวัสดุเป็นชั้นๆ เพื่อไม่ให้มีปัญหาเรื่องการหดตัวของวัสดุ
• หลังจากอุดฟันไป 2-3 สัปดาห์แล้ว ยังมีอาการเสียวฟันอยู่ : อาจเกิดจากปัญหาเรื่องการผนึกปิดตามขอบ (seal) ของรอยอุดฟันไม่สนิท หากเกิดจากปัญหานี้ ควรรื้อวัสดุออกแล้วอุดใหม่
• อุดฟันแล้วปวดเนื่องจากมีการติดเชื้อในโพรงประสาทฟัน : บางกรณีเนื่องจากยังไม่มีข้อบ่งชี้ให้สามารถวินิจฉัยได้อย่างชัดเจนในช่วงแรก เพื่อที่คนไข้จะได้ไม่ต้องรักษารากฟันโดยไม่จำเป็น ทันตแพทย์จึงอุดฟันเพื่อดูอาการก่อน หากอุดฟันแล้วมีอาการปวดที่บ่งชี้ว่าจำเป็นต้องรักษารากฟันจึงค่อยทำการรักษา
• อุดฟันแล้วเคี้ยวอาหารไม่ถนัด กัดฟันแล้วเจ็บ : สามารถเกิดได้จากวัสดุอุดสูงเกินไป ทำให้ฟันซี่นั้นรับแรงบดเคี้ยวมากกว่าปกติ กรณีเช่นนี้ ควรกลับไปพบทันตแพทย์เพื่อขัดวัสดุอุดซึ่งอาจมีจุดสบสูง ให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม หลังจากแก้ไขแล้ว อาการมักจะค่อยๆดีขึ้น
• อุดฟันแล้วแตกหลุด : มักพบในการอุดฟันที่รอยอุดมีขนาดใหญ่ ทำให้อุดยาก และวัสดุอุดฟันรับแรงบดเคี้ยวได้จำกัด หรือฟันคู่สบมีปุ่มยอดฟันแหลมสบตรงตำแหน่งรอยอุดฟันพอดี กรณีเช่นนี้ หากปล่อยไว้เนื้อฟันมีโอกาสที่จะผุต่อได้ง่าย ถ้าฟันซี่นั้นยังสามารถอุดซ่อมแซมให้มีความแข็งแรงพอสมควรได้ควรอุดใหม่ แต่ถ้าหากรอยผุของฟันซี่นั้นมีขนาดใหญ่และไม่เหมาะที่จะอุดฟัน ทันตแพทย์จะแนะนำให้บูรณะด้วยการครอบฟัน

บทความที่เกี่ยวข้อง : ฟันผุ 4 ระยะ รู้เร็ว รักษาง่าย ค่าใช้จ่ายน้อย

บทความที่เกี่ยวข้อง : รักษารากฟัน ราคา

บทความที่เกี่ยวข้อง : ครอบฟัน ราคา

ในเนื้อหาด้านล่างนี้ หมอได้รวมรวมคำถามและคำแนะนำที่เคยตอบไว้เกี่ยวกับปัญหาภายหลังการอุดฟัน เพื่อให้ผู้ที่กำลังมีข้อสงสัยต่างๆ ได้รับความรู้ความเข้าใจในเบื้องต้น ทั้งนี้แม้ปัญหาของแต่ละบุคคล อาจมีบางส่วนคล้ายคลึงกัน แต่ก็มักมีความแตกต่างในรายละเอียด กรณีที่เป็นปัญหาเร่งด่วนหรือรุนแรง คนไข้ควรเข้ารับการรักษาจากทันตแพทย์โดยตรงจะดีที่สุด

อุดฟันกรามแล้วปวดมาก

ผมพึ่งไปอุดฟันกรามครับ ทำไมพออุดเสร็จใหม่ๆ แล้วมันปวดอะครับ ปวดถึงหูนะครับ เป็นไปได้ไหมว่าฟันผมผุไปถึงปลายประสาทราก หรือว่าตอนที่คุณหมอ กรอฟันผมแล้วจะไปโดนปลายประสาท จึงทำให้ปวด

เป็นไปได้ค่ะที่ฟันจะผุจนถึงโพรงประสาทฟัน ปกติเวลาคุณหมออุดฟันถ้าพบว่ารอยผุลึกมากๆ แต่ไม่พบว่ามีรอยผุทะลุโพรงประสาทฟันชัดเจน หรือเป็นรูที่เพิ่งทะลุโดยอาจจะยังไม่มีการติดเชื้อ ก็มักจะใส่ยาและอุดฟันให้ก่อนเพื่อดูอาการ หากหลังอุดฟันมีอาการปวดก็ควรจะรักษารากฟันค่ะ

การที่คุณหมอไม่ได้รักษารากฟันให้ตั้งแต่ครั้งแรกเพราะบ่อยครั้งก็เป็นกรณีที่การอุดฟันก็เพียงพอ จึงยังไม่รักษารากฟันถ้าไม่จำเป็น เนื่องจากการรักษารากฟันใช้เวลาหลายครั้งและเสียค่าใช้จ่ายมากกว่าค่ะ

เจ็บฟันที่อุด หลังจากเคี้ยวมากๆ

รบกวนถามหน่อยครับ คือหลังจากไปอุดฟันมาตอนแรกๆไม่ค่อยเจ็บ แต่หลังจากเคี้ยวมากๆก็จะเจ็บแบบน่ารำคาญ พอหยุดเคี้ยวมันค่อยๆหายไปเอง มันตรงกับฟันที่เพิ่งไปอุดมาเลยแต่อุดด้านบน ปวดด้านล่าง ตรงที่อุดก็จะถึงรากฟันแล้วอะคับ เวลากัดฟันหรือเอาฟันมาถูกัน มันเจ็บมากๆ

ฟันที่ผุมากหลังจากอุดอาจมีอาการไวต่อสิ่งกระตุ้น เช่น ความเย็น/ร้อน แต่ถ้ากัดฟันแล้วเจ็บซี่ที่อุด น่าจะกลับไปพบคุณหมอเพื่อขัดวัสดุอุดซึ่งอาจมีจุดสบสูง จึงทำให้มีอาการต่างๆได้ หลังจากขัดวัสดุแก้ไขจุดสบสูงแล้ว ลองดูอาการสักระยะ น่าจะค่อยๆดีขึ้น หากไม่หายหรือเป็นมากขึ้นก็ต้องกลับไปให้คุณหมอตรวจดูอีกทีว่าต้องรักษารากฟันหรือไม่ค่ะ

กรณีคนไข้ปวดด้านที่เป็นฟันสบกับที่อุดมา ควรให้คุณหมอตรวจฟันซี่ที่ปวดด้วยว่ามีความผิดปกติใดหรือไม่ค่ะ

ที่อุดฟันหลุด ปล่อยไว้ไม่ได้ไปแก้จะเป็นอะไรไหม

คุณหมอคะ ที่อุดฟันหลุดมาหลายเดือนเเล้ว ยังไม่ได้อุดใหม่ เเล้วตอนนี้ก็เริ่มมีอาการปวดฟันค่ะ ทำงัยดีคะ ถ้าเป็นเเบบนี้มันจะอันตรายต่อรากฟันหรือเปล่าค่ะ ช่วยตอบทีนะคะ

เข้าใจว่าฟันซี่ที่อุดคงจะเป็นรอยผุที่ค่อนข้างใหญ่ จึงทำให้อุดยากและแตก/หลุดได้ อาจเป็นไปได้ว่ารอยผุใกล้โพรงประสาทฟัน เมื่อวัสดุอุดหลุดออกไป จึงทำให้มีการผุลุกลามจนถึงโพรงประสาทฟัน จึงมีอาการปวดค่ะ

อาจจะต้องรักษารากฟันค่ะ แนะนำให้รีบไปพบทันตแพทย์เพื่อรักษาโดยเร็วนะคะ หากปล่อยให้รากฟันอักเสบเรื้อรัง อาจจะเกิดการบวมลุกลามมากขึ้น หรือเนื้อฟันส่วนที่เหลืออาจจะแตกหักไปอีก ทำให้รักษายากขึ้นหรือต้องเสียค่าใช้จ่ายในการบูรณะฟันมากขึ้นค่ะ

อุดฟันมาแล้วเหงือกบวม มีหนอง

มีคำถามครับ ตอนนั้นผมมีฟันผุคือฟันกราม แล้วผมก็ไปอุดมา สักพักตรงฟันที่ผมอุดนั้นเหงือกมันบวมและมีหนองอ่ะครับ ควรทำยังไงดี?

ฟันที่อุดแล้วต่อมาบวมเป็นหนอง น่าจะเป็นเพราะรอยผุเดิมลึกใกล้หรือถึงโพรงประสาทฟัน ทำให้มีเชื้อโรคเข้าไปทำให้เกิดการอักเสบของโพรงประสาทฟัน เนื้อเยื่อบริเวณปลายรากฟันจึงมีอาการอักเสบและมีถุงหนองที่ปลายรากฟันซี่ที่อุดฟันไว้ค่ะ

ควรไปพบทันตแพทย์เพื่อทำการรักษาคลองรากฟันโดยเร็ว จะได้เก็บรักษาฟันไว้ได้ค่ะ ถ้าทิ้งไว้นานๆจนการอักเสบลุกลาม จะทำให้การรักษายากขึ้นหรือเกินกว่าจะรักษาได้ค่ะ

ฟันที่อุดหลุดไม่ได้ไปหาหมอ ตอนนี้มีตุ่มคล้ายๆสิวขึ้นที่เหงือก

ขอปรึกษาคุณหมอหน่อยนะคะ พอดีมาทำงานต่างประเทศหนึ่งปี แล้วฟันที่อุดมันหลุดอ่ะคะ จนตอนนี้มีตุ่มคล้ายๆสิวขึ้นที่เหงือก จะเป็นอันตรายมากมั้ยอ่ะคะ อีกสองเดือนจะกลับ ไว้กลับไปรักษาที่ไทยทันมั้ยอะคะ เพราะถ้ารักษาที่นี่คงจะแพงอยู่อ่ะคะ

เข้าใจว่าฟันที่วัสดุอุดหลุดไปน่าจะผุลึก เมื่อวัสดุที่อุดหลุดออกไปจึงมีการผุต่อ และมีการติดเชื้อในคลองรากฟันจนเกิดเป็นหนองปลายราก จึงมีตุ่มหนองเกิดขึ้น กรณีเช่นนี้ควรรักษารากฟันค่ะ ถ้าตอนนี้ไม่มีอาการปวด ไม่มีเหงือกบวม (มีแต่เป็นตุ่มหนอง) ก็อาจจะรอกลับมารักษาในไทยได้

ควรระวังอย่างให้มีเศษอาหารไปตกค้างที่ฟันซี่นั้น และหลีกเลี่ยงการเคี้ยวอาหารข้างนั้นไปก่อน แต่ถ้ามีอาการเหงือกอักเสบ บวมขึ้นมา ควรไปพบทันตแพทย์ที่ต่างประเทศก่อนเพื่อรักษาแบบฉุกเฉินเบื้องต้นก่อน (emergency treatment) แล้วกลับมารักษาต่อทันทีเมื่อกลับไทยแล้วค่ะ

จากการให้คำปรึกษาแบบสาธารณะ
ตอบคำถามโดย ทพญ.ขนิษฐา สุรางค์ศรีรัฐ